Co robił emeryt w czasie pandemii - lista wybitnych osobistości, urodzonych na Kresach

 KRESY

    Zwalczając nudę szarej codzienności życia emeryta oraz panującą chorobę koronawirusa, a w związku tym ograniczonym przebywaniem poza domem,  postanowiłem zrobić listę znanych i sławnych ludzi urodzonych na Kresach. Możliwe, że także lenistwo skłoniło mnie do pozostawienia po sobie zapisanego śladu dla potomnych lub spisania wspomnień. Być może ktoś z moich bliskich lub innych dalszych krewnych lub znajomych zainteresuje się tym co napisałem. Jest to chyba także przywilej wieku emerytalnego, więc oprócz czytania książek coś trzeba było robić.

Kresowiacy, wybitne talenty, znane i sławne osoby.

1. LWÓW -- i okolice

- - Zbigniew Herbert – ekonomista, prawnik, filozof, twórca cyklu poetyckiego Pan Cogito.
- - Marian Hemar – satyryk, autor piosenek np. "Czy Pani Marta jest grzechu warta", "Kiedy znów zakwitną białe bzy", "Upić się warto". Urodził się w rodzinie żydowskiej, spokrewniony ze Stanisławem Lemem.
- - Stanisław Lem – pochodzenie żydowskie, pisarz science fiction, futurolog, autor takich powieści np. "Solaris", "Powrót gwiazd", a także wielu esejów i felietonów.
- - Adam Zagajewski – autor Zeszytów Literackich, filozof, eseista, wykładowca na UJ, AGH, Uniwersytecie w Chicago.
- - Jan Parandowski – pisarz, eseista, tłumacz, napisał "Mitologie", "Wojny Trojańskie", dwukrotnie nominowany do Nagrody Nobla. Jego wnuczką jest Joanna Szczepkowska.
- - Adam Hanuszkiewicz – dyrektor Teatru Narodowego.
- - Jerzy Janicki – urodził się w Czortkowie, uczył się w Buczaczu, uczęszczał do Gimnazjum we Lwowie; pisarz, dziennikarz, scenarzysta radiowy i filmowy; współtwórca powieści radiowej Matysiakowie, seriali telewizyjnych "Polskie Drogi", "Dom", "Przygody Psa Cywila" oraz wielu innych.
-- Jan Styka, Wojciech Kossak – malarze, namalowali Panoramę Racławicką, Bitwa pod Racławicami i inne.
- - Julian Fałat – malarz akwarelista; namalował m.in "Popielec", "Portret mężczyzny z fajką", "Świteź".
- - Kazimierz Górski – znany i słynny trener piłkarski.
- - Zbigniew Kurtycz – kolega K. Górskiego, razem zdawali maturę. Znane jego piosenki to: "Cicha woda brzegi rwie", "Już taki jestem zimny drań".
- - Ignacy Łukasiewicz – wynalazca wraz z Janem Zehem lampy naftowej, którą po raz pierwszy zastosowano oświetlenie w szpitalu na Łyczakowie. We Lwowie jest apteka - muzeum,  gdzie pracował Łukasiewicz.
- - Benedykt Dybowski – podróżnik, przyrodnik, badacz fauny i flory Bajkału, Dalekiego Wschodu, Kamczatki, profesor Uniwersytetu Lwowskiego.
- - Ludwik Rydygier – generał brygady WP, profesor, doktor medycyny, jako pierwszy w świecie dokonał operacji na otwartym żołądku, zajmował się głównie chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy. Profesor na Uniwersytecie Lwowskim. Jego imię nosi wiele ulic i szpitali w Polsce.
- - Wojciech Pszoniak – aktor, grał w wielu filmach; między innymi Stańczyka w "Weselu", Moryca w "Ziemi Obiecanej", Korczaka, itd.
- - Wojciech Kilar – kompozytor, napisał muzykę do ponad 130 filmów, między innymi: "Pan Tadeusz", "Pianista", "Przygody Pana Michała", "Rodzina Połanieckich" itd.
- - Andrzej Hiolski – śpiewak operowy = baryton, grał w "Halce" Moniuszki, "Straszny Dwór", Cyrulik Sewilski, Krakowiacy i Górale itd. Śpiewał na różnych scenach operowych świata.
- - Jacek Kuroń – więzień polityczny (w sumie ponad 10 lat), polityk, minister w rządzie T. Mazowieckiego.
- - Stanisław Dulz – autor filmów animowanych takich jak "Bolek i Lolek", "Bolek i Lolek na dzikim zachodzie", "Lisie i Leonie".
- - Jan Karski – ukończył wydział prawa i dyplomacji na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, świadek holokaustu, kurier, dyplomata, obywatel Polski i USA.
- - Bohdan Chmielnicki – uczył się w Kolegium Jezuickim we Lwowie, znał biegle język polski i łacinę, wróg Polski, hetman, przywódca powstania kozackiego,  na skutek którego Polska utraciła 1/3 terytorium, a za jego sprawą Kresy płynęły ciągle krwią.
- - Leopold Staff – poeta, tłumacz, eseista, autor wielu wierszy: "Kochać i tracić", "Miłość", "Ja kocham Ciebie", "Sny o potędze", itd.
- - Aleksander Małachowski – prezenter telewizyjny (telewizja nocą), publicysta, wicemarszałek Sejmu,
- - Adam Rapacki – ekonomista, dyplomata, absolwent AGH, Minister Żeglugi, Szkolnictwa Wyższego oraz Spraw Zagranicznych.
- - Włada Majewska – aktorka, dziennikarka radiowa, studiowała prawo na Uniwersytecie we Lwowie i Edynburgu, pracowała w Radiu Lwów oraz występowała w lwowskiej wesołej fali wraz z zespołem Szczepcia i Tońcia.
- - Gabriela Zapolska – aktorka, pisarka, najbardziej znana z powieści "Moralność Pani Dulskiej", "Pani Dulska przed sądem", "Z pamiętników młodej mężatki". Pochowana w alei zasłużonych na Cmentarzu Łyczakowskim.
- - Maria Konopnicka – poetka, publicystka, tłumaczka. Jej znane nowele to: "O Janku Wędrowniczku", "O krasnoludkach i o sierotce Marysi", poemat "Pan Balcer w Brazylii", śpiewany wiersz "Rota". Również pochowana w Alei Zasłużonych na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
- - Krystyna Feldman – urodziła się w rodzinie polsko – żydowskiej we Lwowie. Aktorka, grała rolę Nikifora oraz babkę Kiepską, ma w swoim dorobku ponad 60 ról filmowych i 20 telewizyjnych.
- - Halina Kunicka – piosenkarka, jej znane przeboje to: "Orkiestry dęte", "To były piękne dni", "Upływa szybko życie", "Świat nie jest taki zły" oraz inne. Jej mężem był Lucjan Kydryński, a synową jest Anna Maria Jopek. Koncertowała w wielu krajach świata.
- - Alicja Grześkowiak – prawniczka, polityk, marszałek senatu, profesor prawa na KUL.
- - Stefan Banach – geniusz matematyczny, samouk, porównywalny do M. Kopernika i M. Skłodowskiej. Jego główne publikacje to: "Rachunek różniczkowy i całkowy" – 2 tomy, "Teoria operacji", "Operacje liniowe", "Wstęp do teorii funkcji rzeczywistych"  mają zastosowanie do dzisiaj w wielu podręcznikach do matematyki i fizyki. Lwowska szkoła matematyczna i jego nazwisko są znane wśród matematyków całego świata. W wieku 35 lat był już profesorem zwyczajnym Uniwersytetu we Lwowie. W 1937 roku matematycy z USA wręczyli mu kartkę z cyfrą 1 a Banach miał dopisać sobie tyle zer ile zechce aby wyjechał do USA, ale odmówił. Nazywany jest także jako Polski Pitagoras
- - Kazimierz Bartel – profesor Politechniki Lwowskiej, premier 5 rządów. Rozstrzelany wraz z 22 profesorami Lwowskimi na rozkaz Himmlera. Jest autorem podręcznika "Geometria wykreślna", "Rzuty cechowe".
- - Stanisław Ulam – wybitny polski naukowiec, matematyk i fizyk. Przedstawiciel lwowskiej szkoły matematycznej, twórca metod numerycznych, fizyki matematycznej, topologii, teorii miar. Ze względu na pochodzenie żydowskie wyjechał do USA. Współtwórca bomby wodorowej. Wykładał na Uniwersytetach ; Princeton gdzie spotkał się Einsteinem, Harvarda, Kolorado.
- - Hugon Steinhaus – matematyk, żydowskiego pochodzenia, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza, współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej, matematyczny odkrywca Stefana Banacha. Wykładał także w Paryżu, Getyndze, Bolonii. Po wojnie dziekan wydziału matematyki, fizyki i chemii na Uniwersytecie Wrocławskim. Badał podstawy rachunku prawdopodobieństwa opartym na teorii miar i teorii mnogości. Autor Kalejdoskopu matematycznego.
- - Stanisław Mazur – wybitny polski matematyk, najbliższy współpracownik Stefana Banacha, współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej, specjalista teorii przestrzeni liniowo – topologicznych i analizy funkcjonalnej. Wraz z innymi profesorami i matematykami uczestnik dyskusji naukowych w Kawiarni Szkockiej we Lwowie. Po wojnie Profesor Uniwersytetu Łódzkiego i Warszawskiego.
- - Rudolf Weigl – biolog, profesor, wynalazca pierwszej w świecie szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu, karmiciel wszy. Badania nad wytwarzaniem szczepionki kontynuował po wojnie na UJ i Uniwersytecie w Poznaniu.
- - Aleksander Fredro – komediopisarz, poeta, pamiętnikarz. Najbardziej znane jego utwory (bajki) to Paweł i Gaweł, Zemsta, Śluby panieńskie, Z kim się wdajesz takim się stajesz.
- - Św. Maksymilian Maria Kolbe – święty Kościoła katolickiego, męczennik. Ukończył seminarium franciszkanów we Lwowie.
- - Władysław Bełza – główna osobowość lwowskiego Ossolineum, autor Katechizmu polskiego dziecka zaczynający się słowami Kto Ty jesteś?, Polak mały – jaki znak twój? Orzeł biały,,,,,,

  cd
Województwo lwowskie
- - Bruno Schultz – Drohobycz – malarz, rysownik, grafik; żydowskiego pochodzenia, zastrzelony przez oficera niemieckiego na ulicy w Drohobyczu około 100 m od domu.
- - Szewach Weiss – Borysław – izraelski polityk, dyplomata, ambasador Izraela w Polsce.
- - Mikołaj Rej – Żurawno – teolog ewangelicki, polityk, poseł. Jego znane utwory to: "Krótka rozprawa między Panem, Wójtem i Plebanem" oraz "Żywot człowieka poczciwego". Jako pierwszy pisał po polsku. "Niechaj narodowie wżdy postronne znają …"
- - Kornel Makuszyński – Stryj – poeta, prozaik, felietonista, napisał "O dwóch takich co ukradli księżyc", "Panna z mokrą głową", "Szatan z siódmej klasy", "Przygody Koziołka Matołka".
- - Zbigniew Messner – Stryj – prof. nauk ekonomicznych, rektor WSE w Katowicach, poseł, premier
- - Jan Kociniak – Stryj – wybitny aktor filmowy i teatralny, Złotopolscy, Przygody Kubusia Puchatka, Pszczółka Maja., Alicja w Krainie Czarów
- - Artur Sandauer – Sambor – eseista, krytyk literacki żydowskiego pochodzenia. Tłumacz Ajschylosa, Sofoklesa, Eurypidesa itd. Profesor UW,
- - Jan III Sobieski – Olesko – król Polski, hetman wielki koronny, marszałek wielki koronny, prawnuk S.  Żółkiewskiego, poliglota, znał języki: łacinę, grecki, niemiecki, francuski, włoski, turecki, tatarski. Zwyciężał w wojnach z Turkami i Tatarami. W owym czasie jego sławę i wielkość można porównać do JP2.

   TARNOPOL i okolice
- - Kazimierz Ajdukiewicz – filozof, logik, metodolog nauki, dydaktyk, profesor Uniwersytetów; we Lwowie, w Poznaniu i w Warszawie. Jego celem nauczania była dążność do logicznego i precyzyjnego myślenia.
- - Franciszek Kleeberg – generał brygady, dowódca bitwy z Niemcami pod Kockiem w kampanii wrześniowej.
- - Edward Rydz Śmigły – Brzeżany -- polityk, marszałek Polski, Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych w kampanii wrześniowej. Jako jeden z pierwszych polskich dowódców przekroczył most graniczny na rzece Czeremosz w Kutach i wyjechał = uciekł do Rumunii gdzie został internowany.
-- Tadeusz Bór Komorowski – Komendant Główny AK, generał dywizji, podpisał akt kapitulacji Powstania Warszawskiego, gdzie zginęło 180 tys. ludzi. Kontrowersyjna postać.
- - Andrzej Werblan – historyk, politolog, profesor nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego, wicemarszałek sejmu.
- - Alfred Schutz – pochodzenia żydowskiego, kompozytor, twórca melodii Czerwone maki na Monte Casino.
-- Adam Daniel Rotfeld – Przemyślany – pochodzenie żydowskie , vice minister i minister spraw zagranicznych w 2005r., członek PAN. Pracował także jako przedstawiciel Polski ds. Bezpieczeństwa i Rozbrojenia w Genewie, Wiedniu, ONZ i NATO

BUCZACZ – woj. tarnopolskie
- - Kornel Ujejski – poeta, publicysta społeczny, autor poezji, pieśni i modlitw religijnych, np. Z dymem pożarów, Pieśni Salomona.
- - Michał Korybut Wiśniowiecki – król Polski. W Buczaczu rośnie lipa, pod którą Wiśniowiecki podpisał haniebny traktat z Turkami, gdzie Polska straciła część ziem wschodnich i płaciła duży haracz.
- - Ks. Ludwik Rutyna – prałat, infułat, kapłan, który ocalał z ukraińskiego ludobójstwa. W 1945 roku wyjechał na Śląsk Opolski, gdzie był proboszczem w kilku parafiach a także dziekanem. W 1991 roku obchodził 50 lecie kapłaństwa, a po 46 latach pobytu w Polsce wrócił na Ukrainę remontując i odnawiając kościoły w Dekanacie Buczackim.
- - Samuel Agnon – izraelski prozaik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
- - Szymon Wiesenthal – łowca nazistów, dzięki niemu postawiono przed sądem ponad tysiąc nazistów między innymi Adolfa Eichmanna, Franza Stangla.
- - Kora Jackowska – piosenkarka rockowa, wokalistka zespołu Maanam. Jej ojciec Marcin Ostrowski był ostatnim komendantem Policji Państwowej przed wojną w Buczaczu

ZBARAŻ – woj. tarnopolskie
- - kardynał Władysław Rubin – wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, sekretarz Synodu Biskupów.
- - Ignacy Daszyński – publicysta, socjalista, założyciel Centrolewu, Marszałek Sejmu.
- - Józef Światło – Izaak Fleischfarb to jego prawdziwe nazwisko, urodził się w rodzinie żydowskiej, nazwisko przejął od żony. Wysoki urzędnik Ministerstwa Bezpieczeństwa, to on nakazał aresztować W. Gomułkę, prymasa Wyszyńskiego, W. Witosa, M.  Spychalskiego oraz bardzo dużo znanych osób. W 1953 roku uciekł na zachód i pracował w radiu Wolna Europa.
- - Tadeusz Łomnicki – Podhajce – aktor filmowy i teatralny, dyr. Teatru na Woli, grał w wielu filmach: "Pan Wołodyjowski", "Potop", "Pokolenie", "Człowiek z marmuru" itd.

  cd
STANISŁAWÓW i woj. stanisławowskie
- - Daniel Passent - Passenstein – Stanisławów -- felietonista Polityki, dziennikarz, żydowskiego pochodzenia, ambasador RP w Chile.
- - Zbigniew Cybulski – Kniazie - aktor teatralny i filmowy, Popiół i diament, Pokolenie, Pierwszy dzień wolności, itd.,, spokrewniony z W. Jaruzelskim.
- - Franciszek Karpiński – Hołostków – autor pieśni religijnych "Kiedy ranne wstają zorze", "Wszystkie nasze dzienne sprawy", "Bóg się rodzi moc truchleje", "Nie zna śmierci Pan żywota".
- - Jerzy Kawalerowicz – Kołomyja – reżyser i scenarzysta takich filmów jak "Quo vadis", "Faraon", "Śmierć Prezydenta", "Popiół i diament" itd , wykładowca w Łódzkiej Szkole Filmowej, poseł na sejm PRL.
- - Irena Dziedzic – Kołomyja – dziennikarka, prezenterka telewizyjna (Tele – echo, talk – show, Dziennik Telewizyjny), prowadziła festiwale w Opolu i Sopocie.

ŁUCK i województwo wołyńskie
-- Czesław Rymarz – polski matematyk, fizyk, cybernetyk, informatyk, wykładowca w Wojskowej Akademii Technicznej, autor około 150 publikacji naukowych.
-- Florian Siwicki – generał armii Wojska Polskiego, minister Obrony Narodowej w rządach Jaruzelskiego, Messnera, Rakowskiego, Mazowieckiego.
-- Szymon Szurmiej – reżyser, dyrektor Teatru Żydowskiego, aktor filmowy; Szaleństwa panny Ewy, Blisko coraz bliżej, Miłość ci wszystko wybaczy, Janosik itd.
- - Helena Majdaniec – królowa twista, wokalistka zespołów Czerwono – Czarni, Niebiesko – Czarni, śpiewała piosenki; Czarny Ali Baba, Autostop, Długi Bill, itd.
- - Jerzy Eysymont – ekonomista, polityk, minister w rządach; Bieleckiego, Olszewskiego, Buzka. Założyciel Porozumienia Centrum.
-- Mirosław Hermaszewski – Lipniki – cudem ocalony z Rzezi Wołyńskiej, gdzie podczas nocnego napadu bandy UPA postrzelona matka wyrzuciła go w śnieg na polu i półtoraroczny Mirosław przeleżał całą noc. Rano odnalazł go ojciec żywego i zabrał. Generał Hermaszewski jest pierwszym i jedynym polskim kosmonautą. Niektórzy politycy próbowali już zdegradować emerytowanego generała brygady do stopnia szeregowca. Jego zięciem jest poseł PIS Ryszard Czarnecki.
- - Krzesimir Dębski – Kisielin – kompozytor, skrzypek, dyrygent, były mąż Anny Jurksztowicz. Dziadkowie i większość rodziny została zamordowana przez bandę UPA w obronie kościoła w Kisielinie. Jego ojciec prowadził prywatne śledztwo w sprawie tej zbrodni w latach 80 i 90. K. Dębski poznał osobiście zabójcę dziadków w Kisieline.
- - Kazimierz Dejmek – Kowel – aktor, reżyser, minister Kultury i Sztuki w rządzie Pawlaka i Oleksego. Poseł na Sejm II kadencji z listy PSL.
-- Jerzy Antczak – Włodzimierz Wołyński – reżyser teatralny, filmowy, telewizyjny np. Noce i dnie, Hrabina Cosel, Kordian.
-- Juliusz Słowacki – Krzemieniec – poeta, dramaturg. Jego poematy są lekturą obowiązkową w szkołach np. Pan Tadeusz (będący próbą przeinterpretowania poematu Mickiewicza)
-- Hugo Kołłątaj – Krzemieniec – pisarz, poeta, geograf, kanonik, nauczyciel i współtwórca Liceum Krzemienieckiego.
-- Andrzej Milczanowski – Równe – prawnik, polityk, minister MSW. Posądził J. Oleksego o współpracę z rosyjskimi służbami ale zarzuty te nigdy nie zostały udowodnione i potwierdzone.
-- Anna Walentynowicz – Równe – pochodzenia ukraińskiego, działaczka NSZZ Solidarność. W książce Walentynowicz "Anna szuka raju" można przeczytać, że rodzina z Ukrainy po 55 latach ujawnia, że jej ojciec służył w Armii Czerwonej, a brat należał do bandy UPA. Była matką chrzestną córki L. Wałęsy. Zginęła w katastrofie samolotu Tu-154M w Smoleńsku.
- - Jonasz Kofta – Równe – żydowskiego pochodzenia, poeta, dramaturg, piosenkarz. Napisał słowa do wielu piosenek np. "Jej portret", "Radość o poranku", "Śpiewać każdy może", "Kwiat jednej nocy" "Pamiętajcie o ogrodach".
- - Czesław Piotrowski – Huta Stepańska – generał dywizji WP, minister górnictwa i energetyki. Jest autorem wielu wzruszających książek wspomnieniowych na temat zbrodni ukraińskich na Wołyniu gdzie był naocznym świadkiem a rzeczywistość i mordy były dużo straszniejsze niż te pokazane na filmie "Wołyń". 

-- Henryk Cybulski – Przebraże – Wołyniak, dowódca samoobrony wsi polskiej w czasie walk z UPA w 1943 r.  W jego książkach „Czerwone Noce” i „Krwawy Wołyń 43” opisane są rewelacyje fakty i autentyczne szczegóły obrony warownej wsi, walka z głodem i chorobami itd. Są to niezwykle wzruszające pamiętniki.

  -- Mieczysław Pawlikowski – Żytomierz -- aktor teatralny, filmowy, grał Zagłobę w filmie "Pan Wołodyjowski", serialu "Przygody Pana Michała", prowadził "Podwieczorek przy mikrofonie".
-- Józef Conrad Korzeniowski – Berdyczów – pisarz, publicysta, znane są jego powieści i adaptacje filmowe: "Lord Jim", "Tajny agent", "Czas apokalipsy", "Jądro ciemności"
-- Ignacy Paderewski – Winnica – pianista, kompozytor, powołany przez J. Piłsudskiego w 1919 roku na premiera.

 

 ŁOTWA
– Teresa Czerwińska – Dyneburg – ekonomistka, minister finansów w rządzie M. Morawieckiego.
-- Emilia Plater -- Dyneburg – uczestniczka i bohaterka powstania listopadowego, patronka bardzo wielu szkół i ulic w Polsce.

 

 
LITWA --- WILNO ---
- - Ignacy Domeyko – studiował na wydz. fizyczno – matematycznym w Wilnie, inżynier górnictwa, mineralog, geolog, uczestnik powstania listopadowego, badacz Ameryki Południowej.
- - Andrzej Dąbrowski – piosenkarz, perkusista, kierowca rajdowy, jego piosenki: "A ty się bracie nie denerwuj" , "Do zakochania jeden krok", "Zielono mi", śpiewała cała Polska.
- - Rafał Kalinowski – polski duchowny katolicki, karmelita bosy, inżynier, Sybirak, wykładowca akademicki, kanonizowany przez Jana Pawła II
- - Tadeusz Konwicki – prozaik (Mała apokalipsa, Dziura w niebie), reżyser (Matka Joanna od aniołów, Faraon, Kronika wypadków miłosnych)
- - Czesław Miłosz – prozaik, eseista, tłumacz, dyplomata, wykładowca na uniwersytecie w Berkeley i Harvardzie, laureat literackiej Nagrody Nobla.
- - Michał Sopoćko – duchowny katolicki, doktor teologii, spowiednik Faustyny Kowalskiej, ukończył Seminarium Duchowne w Wilnie, beatyfikowany przez Jana Pawła II.
- - Emil Karewicz – aktor teatralny, filmowy, uczestnik II wojny światowej, popularność zyskał grając role; oficera gestapo – "Jak rozpętałem II wojnę światową", króla W. Jagiełło w filmie "Krzyżacy", Hermana Brunnera w serialu "Stawka większa niż życie" oraz wielu innych.
- - Władysław Kozakiewicz – lekkoatleta, tyczkarz, złoty medalista olimpijski w skoku o tyczce w Moskwie w 1980 roku.
- - Tadeusz Olechowski – polski polityk okresu PRL, minister handlu zagranicznego i minister spraw zagranicznych, ambasador we Francji, Egipcie, RFN, Belgii.
- - Ada Rusowicz – piosenkarka, wokalistka zespołu Niebiesko – Czarni, znane jej piosenki to: "Hej dziewczyno hej", "Poszła bym za tobą", "Za daleko mieszkasz miły" itd.
- - Bernard Ładysz – śpiewak operowy, muzykolog, aktor, żołnierz, śpiewał w operach Mn. Halka, Straszny dwór, Cyrulik sewilski, Skrzypek na dachu itd.
- - Henryk Gulbinowicz – kardynał, arcybiskup senior archidiecezji wrocławskiej, doktor teologii,
- - Wanda Rutkiewicz – alpinistka, himalaistka, jako pierwsza polka stanęła na najwyższym szczycie ziemi Mount Evereście.

KOWNO ----
- - Władysław Komar – mistrz olimpijski w Monachium w rzucie kulą, aktor, artysta.

 

 cd
BIAŁORUŚ
- - Melchior Wańkowicz – Kałużyce koło Mińska, autor znanych książek takich jak: Bitwa o Monte Cassino, Hubalczycy, Westerplatte.
- - Eliza Orzeszkowa – Grodno – autorka znanej powieści "Nad Niemnem", nominowana do Nagrody Nobla . Pisała równie nowele o Kobietach i o Żydach.
- - Zenon Laskowik – Rekść k. Grodna , aktor, satyryk, listonosz, twórca kabaretu TEY.
- - Adam Mickiewicz – Nowogródek – wieszcz narodowy, największy polski poeta. "Pan Tadeusz", "Oda do młodości", "Konrad Wallenrod", "Dziady" to największe jego dzieła.
- - Marian Falski – Słucz – pedagog, działacz oświatowy, autor Polskiego Elementarza.
- - Pola Raksa – Lida -- grała rolę Marusi w Czterech Pancernych
- - Czesław Niemen – Wydrzycki – Wasyliszki – piosenkarz, kompozytor, wokalista rockowy.
- - Lidia Korsakówna – Baranowicze – aktorka teatralna i filmowa: Królowa Bona, Białe tango, 07 zgłoś się, Stawka większa niż życie, Podróż za jeden uśmiech, itd.
- - Jerzy Mazur – Baranowicze – duchowny katolicki, proboszcz parafii Matki Bożej Fatimskiej w Baranowiczach, biskup Irkucki i obecnie Ełcki.
- - Kazimierz Świątek – Baranowicze – arcybiskup, kardynał, metropolita mińsko – mohylewski, administrator diecezji pińskiej.
- - Krystyna Krachelska – Baranowicze – poetka, harcerka, pielęgniarka, żołnierz AK, autorka pieśni Hej chłopcy, bagnet na broń.
- - Mikołaj Kozakiewicz – Grodno – socjolog, marszałek sejmu kontraktowego, profesor nauk humanistycznych, działacz ZSL i PSL.
- - Tadeusz Kościuszko – Mereczowszcyzna -- inżynier wojskowy, generał lejtnant Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Naczelnik insurekcji kościuszkowskiej bohater narodowy Polski, USA i Białorusi.
- - Jerzy Giedroyc – Mińsk – publicysta, działacz emigracyjny, wydawca paryskiej Kultury i Zeszytów Historycznych.
- - Piotr Jaroszewicz – Nieśwież – nauczyciel, polityk, generał dywizji WP, prezes Rady Ministrów 1970 – 1980. Zamordowany wraz z żoną w tajemniczych okolicznościach.
- - Andrzej Bobola – Janów Poleski – jezuita, misjonarz, kaznodzieja, męczennik, święty Kościoła katolickiego, autor ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza.
- - Jan Osiecki – Brześć Litewski – profesor Politechniki Świętokrzyskiej o specjalności teoria drgań, dynamika maszyn, również pracownik naukowy WAT i PW.
- - Nina Andrycz – Brześć Litewski – aktorka teatralna, filmowa, telewizyjna, grała w spektaklach Hamlet, Kordian, Król Lear, Lalka, Balladyna i innych. Żona J Cyrankiewicza.
- - Szimon Peres – Szymon Perski – Wiszniewo – izraelski polityk, dwukrotny premier Izraela, prezydent państwa Izrael. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
- - Menachem Begin – Mieczysław Biegun – Brześć Litewki – żołnierz armii Andersa, premier Izraela, poseł do Knesetu, Laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
- - Chaim Weizman – Pińsk – uczeń gimnazjum w Pińsku, izraelski naukowiec, chemik, pierwszy Prezydent Izraela.
- - Golda Meir – Golda Mabowicz – Pińsk – urodziła się w Kijowie, dzieciństwo wraz z dwoma siostrami spędziła w Pińsku, pierwsza jak dotąd i jedyna kobieta - Premier Izraela.
- - Lew Rywin – Pińsk – biedak i milioner, pochodzenie żydowskie, dzieciństwo spędził w Pińsku. W 1959 roku przyjechał do Legnicy. Obsługiwał pielgrzymkę JP II w Polsce, tłumacz, producent filmowy: "Pianista", "Pan Tadeusz", "Lista Schindlera", "Tato" itd. Bohater afery III RP.
- - Tadeusz Dołęga Mostowicz – Witebsk – pisarz, prozaik, dziennikarz. Napisał powieści "Kariera Nikodema Dyzmy", "Znachor", "Pamiętnik Pani Hanki".
- - Ryszard Kapuściński – Pińsk – reporter, publicysta, fotograf, korespondent zagraniczny w Afryce, Azji, Ameryce Łacińskiej. Autor publikacji; Cesarz, Imperium, Heban.

 
Ponadto - - osoby urodzone w Polsce
- - Ludwik Hirszfeld – pochodzenie żydowskie, lekarz bakteriolog i immunolog, naukowiec, profesor Uniwersytetu w Warszawie i Wrocławiu. Pierwszy w świecie wprowadził oznaczenie grup krwi Rh , odkrył Salmonellę, opracował sposób przetaczania krwi, opracował testy na ojcostwo i DNA.
- - Ludwik Zamenhof – wybitny żydowski intelektualista, lekarz okulista, twórca języka esperanto, tłumacz Starego Testamentu, zajmował się także gramatyką języka Jidisz.
- - Jakub Węgierko – pochodzenie żydowskie, internista, diabetolog żydowskiego pochodzenia, pierwszy rektor Akademii Lekarskiej w Szczecinie, wynalazca insuliny, pionier w leczeniu cukrzycy.
- - Hilary Koprowski – pochodzenie żydowskie, lekarz wirusolog, immunolog, wynalazca szczepionki przeciwko wirusowi polio wywołującego chorobę Heinego – Medina. W kierowanym przez niego instytucie opracowano także szczepionkę przeciw wściekliźnie.
- - Adam Michnik – żydowskie pochodzenie, publicysta, pisarz, historyk, redaktor Gazety Wyborczej, więzień polityczny, działacz KOR.
- - Bronisław Geremek – Benjamin Lewertow – żydowskie pochodzenie, historyk, polityk, profesor nauk humanistycznych, minister MSZ, więzień polityczny,
- - Agnieszka Holland – żydowskiego pochodzenia, reżyserka filmowa i teatralna, aktorka.

Podsumowanie -- oto 22 osoby urodzone na Kresach, pochodzenia żydowskiego, które zostały ujęte w poprzednich wpisach.
Marian Hemar, Stanisław Lem, Jacek Kuroń, Krystyna Feldman, Stanisław Ulam, Hugon Steinhaus, Alfred Schutz, Szewah Weiss, Bruno Schultz, Samuel Agnom, Szimon Wiesenthal, Józef Światło, Daniel Passent, Szymon Szurmiej, Jonasz Kofta, Szymon Peres, Menachem Begin, Chaim Weitzman, Golda Mair, Lech Rywin, Artur Sandauer, Adam Daniel Rotfeld.